Fibromiyalji ilerleyici özelliği olmadığı için doktorlar arasında çok da önemsenmeyen bir sendrom. Ama ‘post covid sendromu’ denilen bir hastalığın ilerleme özelliği var. O hastalığın belirtilerini Romotoloji Uzmanı Prof. Dr. Erdal Gilgil anlattı ve uyardı.
Prof. Dr. Erdal Gilgil, romatizmal hastalıklarla uzun kovid arasındaki benzerliğe dikkat çekerek uyarılarda bulundu. Prof. Gilgil, kovid-19’da da immünitenin bozulduğu ve çok ciddi sitokin fırtınasının ortaya çıktığını söyledi.
“KORTİZONUN BİRDEN BIRAKILMASI ÇOK TEHLİKELİ”
Romatizmal hastalıklarda Kovid-19’un daha ağır geçtiğini hatırlatan Gilgil, bu hastaların hastalık sürecinde daha dikkatli takip edilmesi gerektiğini belirterek şunları anlattı:
“Kortizon, romatizmal hastalıklarda çok sık kullandığımız bir ilaç. Yüksek doz kortizon kullandığımız hastalar, kovid-19’u daha ağır geçebiliyor. Kovid-19’a bağlı hastaneye yatma oranları bu hastalarda daha fazla. Ne yazık ki ilaçları birden bırakamıyoruz. Kortizonun birden bırakılması çok tehlikeli sonuçlara yol açabiliyor. Kortizonu birden kesmek yerine, devam edip yavaş yavaş azaltmayı öneriyoruz. Eğer hastanın kovid-19 olduğu kesinse, kortizon hariç diğer romatizmal hastalık ilaçlarını bu sürede kesiyoruz. Tüm semptomlar bittikten sonra ise tekrar ilaçlara başlanılabiliyor”
“ÇOK DİKKATLİ TAKİP EDİLMESİ GEREK”
Prof. Dr. Gilgil, post covid sendromundaki belirtilerle fibromiyalji hastalığındaki belirtilerin benzerliğine de değindi şöyle konuştu:
“Uzamış kovidin bazı hastalarında ilk belirtiler eklem, kas, yaygın vücut ağrısı ortaya çıkıyor ve bu hastalar yanlışlıkla fibromiyalji olarak değerlendirilebiliyor. Post covid sendromu bu bulgularla geliyor ve çok sık rastlanılan fibromiyalji hastalığının da belirtileri. Fibromiyalji ilerleyici özelliği olmadığı için doktorlar arasında çok da önemsenmeyen bir sendrom ama post covid sendromu dediğimiz durumun ilerleme özelliği var. Bu hastaların daha dikkatli takip edilmesi gerekiyor. Bu konuda hekim arkadaşlarıma da uyarılarda bulunmak istiyorum; bu hastaların ciddi sorunlarını ortadan kaldırabilmek için özellikle covid-19 açısından sorgulanması şart. Aynı zamanda hastaların da şuna dikkat etmesi gerekiyor, kovid-19’un geçirilmiş olması tamamen geçtiği anlamına gelmiyor. Yüzde 10 ila 30 arasında belirtiler post covid sendromu olabiliyor. Sonuçları çok ciddi olabiliyor”
“AŞISIZ HASTALAR AMAN DİKKAT!”
Aşısız hastalarda post covid sendromunun gelişme ihtimalinin daha yüksek olduğuna dikket çeken, Gilgil, “Aşısız hastalarda bu süreç çok daha ciddi geçiyor. O yüzden aşı yapmanın önemi de burada ortaya çıkıyor. Çünkü bu hastaların birçoğu aşısız hastalar. Bir diğer risk faktörü de eşlik eden hastalıklar. Eğer bunlar varsa, post covid sendromunun gelişme ihtimali de daha yüksek oluyor” şeklinde konuştu.
