ABD’de, Trump ile Demokratların adayı Biden’ın yarıştığı 59. başkanlık seçiminde oyların sayımına devam ediliyor. Tarihin en yüksek katılımlı seçimi olması beklenen seçimde, başkanının yanı sıra, Senato ve Temsilciler Meclisi üyeleri de belirlenecek.
ABD’de yeni tip koronavirüs (Kovid-19) ve postayla oy kullanma tartışmalarının gölgesinde uzun süredir merakla beklenen seçim için doğu saatiyle 06.00 (TSİ 14.00) itibarıyla seçmenler oylarını kullandı.
Amerikan halkı, ABD’nin yeni başkanının yanı sıra Kongrenin iki kanadı olan 435 sandalyeli Temsilciler Meclisinin tamamı ile 100 üyeli Senatodaki 35 sandalye için de oy verdi.
Yakın tarihteki seçimlere bakıldığında, sandığa gitme oranının yüzde 60’ı bulmadığı ABD’de, bu yıl sandık başında ya da posta yoluyla kullanılan erken oyların sayısındaki artış dikkati çekiyor.
Ülkede 100 milyona yakın kişinin 64 milyona yakını posta yoluyla, 35 milyondan fazlası da birebir erken seçim merkezlerine giderek oyunu kullandı.
ABD Başkanlık seçimlerinde, seçmenler, esas olarak destekledikleri partinin delegelerine oy veriyor. “Delegeler Kurulu” adı verilen bu sistemde her eyalete farklı ağırlıklarla dağıtılmış toplam 538 delege belirleniyor. Bu sayının yarıdan 1 fazlasına yani 270 delegeye ulaşan aday, Başkan olmaya hak kazanıyor. Toplamda daha fazla oy alan değil, daha fazla delegeye ulaşan kişinin başkan olması, eyaletler arasındaki dengenin gözetildiği Amerikan siyasal sisteminin dikkat çekici özelliklerinden biri olarak biliniyor.
ABD’nin seçim gününde yaşanan gelişmeler, Türkiye saatine göre şöyle:
08.50 – Trump: Seçimi çalmaya çalışıyorlar
Biden’ın konuşma yaptığı dakikalarda Twitter hesabından bir paylaşımda bulunan Trump, “Bu gece konuşma yapıyor olacağım. Büyük bir zafer. Öndeyiz ama seçimi çalmaya çalışıyorlar, bunu yapmalarına asla izin vermeyeceğiz” ifadelerini kullandı.”
Öte yandan, Twitter da Trump’ın paylaşımını etiketleyerek “Bir seçime ya da başka bir toplumsal sürece katılma konusunda yanlış yönlendiriyor olabilir” notunu ekledi.
08.45 – Biden: Kendimizi iyi hissediyoruz
Oy sayımları devam ederken, ABD Başkan Adayı Joe Biden bir konuşma yaptı.
Biden’ın konuşmasından öne çıkanlar şu şekilde:
Bence bu seçimi kazanmak için doğru yolda ilerliyoruz, oy sayımını beklemek için biraz daha vaktimiz var, kendimizi iyi hissediyoruz, bulunduğumuz noktadan gayet mutluyuz.
Trump kendini seçimi kazanmış ilan edebilir diye söylemiştik, ancak biz Trump’ın değil, halkın sonuçlarını alacağız, lütfen inancınızı kaybetmeyin, bu seçimi kazanacağız.
08.20 – Minnesota’da kazanan Biden
Associated Press haber ajansı, Minnesota’da Joe Biden’ın kazandığını açıkladı.
08.14 – Pensilvanya’da Trump önde
Pensilvanya’da oyların yüzde 60’ı sayıldı: Yüzde 57’lik oy oranıyla Trump önde
08.04 – Hawaii’de kazanan Biden
AP, Hawaii’de Biden’ın kazandığını açıkladı.
07.55 Trump Teksas’ta kazandı
07.44 – Ohio eyaletinde kazanan Trump
Resmi olmayan sonuçlara göre Trump, ABD’de salıncak eyaletlerden olan (swing state) Ohio seçimlerini kazandı.
07.38 – Arizona’da kazanan Biden
07.17 Fox News: Florida’da kazanan Trump
Fox News, kritik Florida eyaletinde seçimleri Trump’ın kazandığını yazdı.
07.05 – Trump Idaho eyaletinde kazandı
07.03 – Oregon ve Kaliforniya’da kazanan Biden
06.41 – Fox News: Utah’ta Trump’ın, New Hampshire’da ise Biden’ın kazanması bekleniyor
Fox News, açılan sandıklardan alınan son verilere göre Utah eyaletinde Trump’ın, New Hampshire’da ise Biden’ın kazanacağını yazdı.
06.35 – Trump, Missouri eyaletinde kazandı
06.30 – NBC: Demokratlar Temsilciler Meclisi’nin kontrolünü elinde tutacak
BREAKING: Democrats maintain control of the U.S. House, NBC News projects. https://t.co/4Rrh2TMqC1 pic.twitter.com/ENc2sXn1tC
06.24 – ABD’de Iowa, Montana, Nevada ve Utah eyaletlerinde oy verme işlemi sona erdi ve sayımlara geçildi
06.20 – New York Times: Trump’ın Florida’yı kazanması çok muhtemel
New York Times, sandıkların yüde 93’ü açılan Florida eyaletinde Trump’ın kazanmasının ‘çok muhtemel’ olduğunu yazdı.
06.16 – New Mexico eyaletinde kazanan Biden
06.04 – Lindsay Graham Güney Karolina’da yeniden Senatör seçildi
05.49 – Ilhan Omar, Minnesota’da yeniden seçildi
05.37 – Trump, Güney Carolina eyaletinde kazandı
05:56 – Biden, delege sayısında farkı açıyor: Trump 92, Biden 131 delege kazandı
05:47 – Trump, Güney Karolina eyaletinde kazandı
05:46 – ABD’de seçim sonuçları için bekleyiş sürerken büyük bir kalabalık Beyaz Saray önünde toplandı
05:45 – Biden, Colorado eyaletinde kazandı
05:25 – ABD’nin Florida eyaletine bağlı Osceola’da internet kesintisi yaşandı: Veriler sisteme girilemedi
05:16 – Biden 119, Trump ise 92 delege kazandı
Trump Nebraska, Wyoming, Güney Dakota, Kuzey Dakota, Louisiana, Indiana eyaletlerinde kazanırken, New York ve New Mexico eyaletlerini Biden aldı. Böylelikle, Trump’ın delege sayısı 92’ye, Biden’ın delege sayısı 119’a yükseldi.
05:01 – Biden’dan çağrı: Sandıkları terk etmeyin millet
Demokrat Başkan Adayı Joe Biden, Twitter’dan seçmenlere seslendi: “Sandıkları terk etmeyin millet”
04:56 – Demokrat Başkan Yardımcısı Adayı Kamala Harris: Sandıklardan ayrılmayın
Demokrat Başkan Yardımcısı Adayı Kamala Harris, sosyal medya üzerinden, “Sandıklardan ayrılmayın” çağrısında bulundu.
04:39 – Ön sonuçlara göre Biden 85, Trump ise 61 delege kazandı
04:29 – Connecticut eyaletinde Biden kazandı
04:24
Trump Mississippi ve West Virginia’yı, Biden Massachusetts ve Virginia’yı kazandı
Associated Press (AP) haber ajansının yayınladığı resmi olmayan sonuçlara göre ABD Başkanı Trump, West Virginia ve Mississippi’deki oyların çoğunluğunu elde etti. Halen oy sayımının devam ettiği Mississippi’de Trump, Demokrat rakibi Biden’ı geride bırakarak oyların çoğunluğunu ve 6 delegeyi kazanmayı garantiledi. Trump, West Virginia’da ise rakibi Biden’i yenerek 5 delege kazandı.
Öte yandan Biden, Massachusetts ve Virginia eyaletindeki oyların çoğunluğunu elde etti ve Massachusetts’de 11, Virginia’da 13 delegeyi hanesine yazdırmış oldu.
04:17 – Oyların yüzde 85’inin sayıldığı Florida’da Trump, yüzde 50.4 ile öne geçti
04:13 – New Yorklular, Times Meydanı’nda seçim sonuçlarını bekliyor
ABD Başkanlık Seçimleri’nin sonuçlarını takip eden New York sakinleri, Times Meydanı’nda toplanmaya başladı.
Koronavirüs tedbirleri sebebiyle seçim sonuçlarının açıklanmasının gecikebileceği uyarılarına rağmen New Yorklular, seçim sonuçlarının açıklanmasını Times Meydanı’nda beklemeyi tercih etti.
04:12 – Ön sonuçlara göre Biden 85, Trump ise 55 delege kazandı
04:11 – Cumhuriyetçi aday Trump, Alabama, Tennessee ve Oklahoma eyaletlerini kazandı
04:06 – Biden’ın öne geçtiği eyaletler: Rhode Island, New Jersey, Massachusetts, Maryland, Illionis, Connecticut, Delaware
03:54 – Trump’ın danışmanı: Başkan’ın Beyaz Saray’dan ulusa hitap etmesi bekleniyor
Trump’ın danışmanı Kellyanne Conway, Trump’ın Beyaz Saray’ın Doğu Kanadı’ndan ulusa hitap etmesinin beklendiğini belirtti.
03:23 – Oyların yüzde 43’ünün sayıldığı Florida’da Biden öne geçti
03:21 – Florida’da oyların yüzde 8’i sayıldı: Trump 120 bin oy farkla önde
Kritik eyaletler arasında yer alan Florida’da oyların yüzde 8’i sayılırken, Trump’ın yaklaşık 120 bin farkla önde olduğu görüldü.
03:12 – Biden: Başkanlar hangi oyların sayılıp sayılmayacağını belirleyemez
Biden, oy verme işlemi devam ederken, Delaware eyaletine bağlı Wilmington’da gazetecilerin sorularını yanıtladı.
Demokratların adayı Biden, “Şu anda oyunda çok fazla şey var göreceğiz. Bu gece hakkında konuşacak bir şey varsa bunun hakkında konuşacağım. Eğer konuşulacak bir şey olmazsa ertesi gün oyların sayılmasını bekleyeceğim” dedi.
Başkan Trump’ın seçim sonuçları netleşmeden bir zafer ilan etmesi halinde yanıt vermeyi planlayıp planlamadığı sorusuna yanıt veren Biden, yanıt verme sorumluluğu hissetmediğini belirterek, “Ne söylediğine ve nasıl söylediğine bağlı” ifadelerini kullandı. Biden, “Başkanlar hangi oyların sayılıp sayılmayacağını belirleyemez ve bilirsiniz seçmenler kimin başkan olacağını belirler. Ne yaparsa yapsın ya da ne derse desin oylar sayılacak” ifadelerini kullandı.
Seçim sonucunu tahmin etmek konusunda batıl inançları olduğunu ifade eden Biden, seçim sonucu için “umutlu” olduğunu belirterek, belirgin demografik özellikleri olan ve anahtar eyaletlerde “ezici” seçmen katılımına olan güvenini ifade etti. Seçimleri kazanmak konusunda emin olup olmadığı sorusuna ise Biden, “Bilmiyorum” dedi.
02:58 – Bill Clinton’dan beri hiçbir Demokratın kazanamadığı Kentucky’de, Biden yüzde 53 ile önde Bill Clinton’dan beri hiçbir Demokratın kazanamadığı Kentucky eyaletinde oyların yüzde 10’u sayıldı ve Biden’ın yüzde 53’lük bir oranla önde olduğu görüldü. Trump’ın oy oranı ise yüzde 44.
Florida, Virginia, Georgia, Güney Carolina ve Vermont eyaletlerinde de sandıklar kapandı. Söz konusu eyaletlerdeki ön sonuçlara göre Trump, Georgia ve Florida’da önde.
02:56 – AP: Trump Indiana’da, Biden Kentucky’de önde Amerikan Associated Press (AP) haber ajansının yayınladığı resmi olmayan ilk sonuçlara göre ABD Başkanı Donald Trump, Indiana eyaletindeki oyların yüzde 67,2’sini elde etti.
Halen oy sayımının devam ettiği eyalette toplam oyların yüzde 2’i sayılırken, yüzde 67,2 oy oranına ulaşan Trump, yüzde 30,9 oy oranında kalan Biden’a üstünlük sağlayarak seçimleri önde götürüyor.
Sandıkların yüzde 8’inin sayıldığı Kentucky’de ise yüzde 54,6 oy oranına ulaşan Biden, seçimleri, oyların yüzde 43,8’ini alan Trump’ın önünde götürüyor.
Oyların az bir kısmının sayıldığı Indiana’da 11, Kentucky’de ise 8 delege için yarış yapılıyor.
02:28 – Trump: Ülke çapında gerçekten iyi görünüyoruz. Teşekkürler! Trump, Twitter üzerinden “Ülke çapında gerçekten iyi görünüyoruz. Teşekkürler!” paylaşımını yaptı.
02:23 – Beyaz Saray yakınında ‘Black Lives Matter’ hareketi mensupları ve polis arasında çıkan arbedede bir kişi gözaltına alındı
02:20 – Biden’ın danışmanı: Mücadelenin en çetin geçtiği eyaletler Florida, Kuzey Karolina ve Georgia Biden’ın danışmalarından biri CNN’e yaptığı açıklamada bu gece mücadelenin en çetin geçtiği eyaletlerin Florida, Kuzey Karolina ve Georgia olduğunu belirtti.
Cumhuriyetçi Vermont Valisi Phil Scott, gazetecilere yaptığı açıklamada Demokrat aday Biden’a oy verdiğini söyledi.
Indiana ve Kentucky eyaletlerinde sandıkların kapatıldığı ve ön sonuçların 1 saat içinde gelmesinin beklendiği bildirildi.
02:09 – Florida’da çıkış anketine göre Trump önde Yaklaşık 1 saat sonra ‘salıncak eyalet’ Florida’da sandıklar kapanacak.
Edinilen ilk bilgilere göre, sandık çıkış anketleri, mevcut başkan Donald Trump’ın küçük bir farkla önde olduğunu gösteriyor.
01:54 – ‘Nüfusun yüzde 13’ü ilk kez oy kullandı’ CNN’in sandık çıkış anketine göre Amerikalıların yüzde 13’ü ilk kez oy kullandı. Edison Research, sandık çıkış anketlerine göre her 10 Amerikalıdan 1’inin ilk kez oy kullandığını söyledi.
01:25 – Beyaz Saray önünde Trump karşıtı gösteriler başladı Beyaz Saray yakınında polis ile göstericiler arasında arbede yaşandı.
01:20 – Trump karşıtı bir grup, Philadelphia’da ‘Hayatınız buna bağlıymış gibi oy verin’ yazılı pankart uçurdu ‘Rural America 2020’ adlı Trump karşıtı bir grup, Philadelphia semalarında biri “Hayatınız buna bağlıymış gibi oy verin” ve diğeri de “Trump Jerry Jones ve kovboyları sever” yazılı iki pankart uçurdu.
ABD’li milyarder Jerry Jones, Trump’ın uzun süredir yakın bir dostu olarak biliniyor.
01:07 – Beyaz Saray etrafına örülen çit en erken 8 Kasım’a kadar kalacak
ABD Ulusal Park Servisi’nden Sputnik’e yapılan açıklamada, başkanlık seçimleri öncesinde başkanı korumakla yükümlü Gizli Servis’in talebiyle muhtemel bir huzursuzluğa karşı Beyaz Saray’ın etrafına örülen çitin en erken 8 Kasım akşamına kadar yerinde kalacağı ifade edildi.
01:05 – ABD piyasaları kapanışta yükseldi ABD başkanlık seçimlerinde oy verme süreci devam ederken New York borası günü yükselişle kapattı. Dow Jones Industrial Average, S&P 500 ve Nasdaq Composite yüzde 1.7’den fazla değer kazandı. Dow Jones kapanışta yüzde 2.6’lık bir artışla 554.98 puan yükseldi. The S&P 500, ise yüzde 1.78’lik bir değer kazanarak 3.369.16 seviyesinden işlem gördü. Facebook, Apple, Amazon, Netflix ve Google gibi teknoloji devlerinin listelendiği Nasdaq, yüzde 1.85’lik bir artışla 11.160.57 seviyesinden kapandı.
00:37 – Demokrat Senatör Sanders: Bu seçim Trump ‘bitti’ dediğinde bitmeyecek
Demokrat Vermont Senatörü Bernie Sanders, Twitter hesabından yaptığı paylaşımda “Açık olalım. Bu seçim Trump ‘bitti’ dediğinde değil, tüm oylar sayıldığında sona erecek. Buna seçim günü posta yoluyla gönderilen oy pusulalarının yanı sıra ordunun oy pusulaları da dahil. Trump’ın hoşuna gitse de gitmese de tüm oyları sayıyoruz” ifadelerini kullandı.
23:45 – Teksas’ta mahkemeden, Cumhuriyetçilerin ‘geçersiz oy’ talebine ret
Teksas Yüksek Mahkemesi, Houston kentinde kullanılan 127 bin oyun geçersiz sayılmasına ilişkin Cumhuriyetçiler tarafından sunulan talebi geri çevirdi.
23:11 – Biden Pensilvanya’da konuştu: Bu seçimde her zamankinden daha fazla seçmen olacak Demokrat aday Joe Biden, ‘salıncak eyaletler’ arasında yer alan Pensilvanya’da seçmenlerine hitap etti. Biden, “Koronavirüs krizinin üstesinden gelecek ve orta sınıfı destekleyeceğiz. Bu seçimde her zamankinden daha fazla seçmen olacak. Şimdiye kadar 110 milyondan fazla kişi oy verdi ve bu sayının 150 milyonu aşması bekleniyor. Şimdiye kadar başkanlık seçimlerinde oy verenlerin yüzde 54’ünden fazlası kadın” diye konuştu.
22:47 – ‘FBI, seçmenleri sandığa gitmemeleri konusunda uyaran gizemli telefon aramalarını soruşturuyor’ ABD İç Güvenlik Bakanlığı’ndan bir yetkili, Reuters’a yaptığı açıklamada FBI’ın, insanları seçim günü evde kalarak oy kullanmaya gitmeme konusunda uyaran gizemli telefon aramalarını soruşturduğu bilgisini verdi.
22:39 – Trump Washington’da, Biden Pennsylvania ve Delaware’de
ABD’deki başkanlık seçimlerinde oy kullanma işlemleri sürerken, başkan adayları da sandıklar kapanmadan önceki son programlarına devam ediyor.
ABD’de 59. başkanlık seçimlerinde sonuçlar merakla beklenirken, Cumhuriyetçi Aday Donald Trump gününün çoğunu Washington’da geçiriyor, Demokrat Aday Biden ise Pennsylvania mitinginin ardından seçim sonuçlarını izlemek üzere Delaware eyaletine geçecek.
Trump, bugün Washington DC yakınlarındaki Virginia’nın Arlington kentinde bir seçim merkezini ziyaret etti. Bazı eyaletlerin postayla 3 Kasım’a kadar kullanılan oyları, seçimden sonra da kabul etme kararını eleştiren Trump, “3 Kasım gecesi sonuçları öğrenme hakkımız var. Bu seçimleri tüm dünya izliyor” diye konuştu.
Trump, programın ardından döneceği Beyaz Saray’da seçim sonuçlarını takip edecek. Kazanması durumunda Trump’ın hitabını ve kutlamasını Beyaz Saray’da yapması bekleniyor. ABD Başkanı Trump’ın eşi Melania Trump ise, oyunu Florida’nın Palm Beach kentinde kullandı. Eşi Donald Trump’ın erken oy kullandığını anımsatan Melania Trump, kendisinin seçim gününde oy kullanmayı tercih ettiğini belirtti.
Öte yandan, Demokrat aday Joe Biden bugün son kez seçimler için en kritik eyaletlerden Pennsylvania’da miting düzenledi. Ardından seçim sonuçlarını takip edeceği Delaware eyaletine geçecek olan Biden, seçimlerden zaferle çıkması durumunda konuşmasını da burada yapacak.
22:32 – ‘Olası gösterilere karşı’ sokaklarda Ulusal Muhafız birlikleri konuşlandırıldı
ABD’de başkanlık seçimleri için oy kullanma işlemi devam ederken, ülke genelinde seçim sonrası olası protestolara karşı önlemler arttırılıyor.
Bu kapsamda, çok sayıda Ulusal Muhafız birlikleri zırhlı araçlarla Chicago, Atlanta, Philadelphia’da şehir merkezine konuşlandırıldı. Seçim sonrası yaşanabilecek şiddet olaylarına karşı önlem alındığı bildirildi.
22:14 – Trump: Kazanmak kolay, kaybetmek hiç kolay değil
ABD Başkanı Donald Trump, Virginia eyaletindeki Arlington’da bulunan kampanya merkezine bir ziyaret gerçekleştirerek, ekibine teşekkür etti ve seçimlere ilişkin açıklamalarda bulundu.
Trump, gazetecilere yaptığı açıklamada “Henüz bir zafer ya da yenilgi konuşması düşünmüyorum. Kazanmak kolay ama kaybetmek benim için asla kolay değil” ifadelerini kullandı.
“Bu gece muhteşem bir gece yaşayacağız” diyen Trump, seçim sonuçlarını erken öğrenme haklarının olduğunu belirterek, sonuçların geciktirilemeyeceğini de sözlerine ekledi.
Ona oy vermeyen Amerikalılara mesajının ne olacağı yönündeki soruya Trump, “Herkes bir araya gelmeli ve bence başarı bizi bir araya getiriyor” yanıtını verdi.
22:14 – ABD başkanlık seçimine yoğun katılım: Trump-Biden kutuplaşması köylerden gelen ilk sonuçlara yansıdı ABD’de çoğu posta yoluyla olmak üzere yaklaşık 100 milyon seçmenin erken oy kullanmasına rağmen bugün seçim gününde seçim merkezleri önünde uzun kuyruklar oluştu. İlk sonuçların geldiği New Hampshire eyaletinde iki köy zıt tercihlerde bulundu.
ABD’de Cumhuriyetçi Parti’nin adayı Başkan Donald Trump ile Demokrat Parti’nin adayı Joe Biden arasındaki 59. başkanlık seçimi için oy kullanma işlemleri başladı.
Doğu Yakası saatiyle 06.00 (TSİ 14.00) itibarıyla sandığa çağrılan seçmenler, ABD Başkanı’nın yanı sıra Kongre’nin iki kanadı olan 435 sandalyeli Temsilciler Meclisi’nin tamamı ile 100 üyeli Senato’daki 35 sandalye için de oy veriyor.