Türkiye’nin ekonomideki 3 yıllık yol haritası olan Orta Vadeli Program’ın sunumunu yapan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, bu programla büyüme ve istihdamın artmaya devam edeceğini söyledi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın programın içeriğine dair yapacağı açıklamalardan önce Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, 3 yıllık Orta Vadeli Program’ın (OVP) sunumunu yaptı.
Yılmaz, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde, gazetecilerden siyasilere, ekonomi paydaşlarından sendika temsilcilerine birçok paydaşın katıldığı programda kameraların karşısına geçti.
Programın 4 temel amacı olduğunu söyleyen Yılmaz, makroekonomik ve finansal istikrarın sağlanması, enflasyonun tek haneye düşürülmesi, yatırım, istihdam, üretim, ihracat perspektifinde büyüme ve istihdamın devam ettirilmesi ve sosyal adalet ve refahın güçlendirilmesinin en önemli hedefler olduğunu söyledi.
Büyüme hedefleri konusuna değinen Cevdet Yılmaz, 2023 ve sonraki yıllara ilişkin beklentileri paylaştı.
“Bu dönemde dünya şartları, yaşadığımız afetler ve birçok faktör, bütün geçici olarak enflasyonda bir yükseliş söz konusu. Türkiye, son 20 yılda dünya ortalamasından yüzde 2 fazla büyüdü.” diyen Yılmaz, Türkiye’nin 3 yıllık büyüme, kişi başına düşen gelir ve istihdam hedeflerini şu şekilde sıraladı:
Büyüme hedefleri
2023: Yüzde 4,4
2024: Yüzde 4,0
2025: Yüzde 4,5
2026: Yüzde 5,0
Kişi başına milli gelir hedefleri
2023: 12 bin 415 dolar
2024: 12 bin 875 dolar
2025: 13 bin 717 dolar
2026: 14 bin 855 dola
İstihdam oranlarında hedefler
2023: Yüzde 48,3
2024: Yüzde 48,8
2025: Yüzde 49,5
2026: Yüzde 50,4
İşsizlik oranlarında hedefler
2023: Yüzde 10,1
2024: Yüzde 10,3
2025: Yüzde 9,9
2026: Yüzde 9,3
2026’da bütçe açığı hedefi
2023: 1,6 trilyon lira
2024: 2,65 trilyon lira
2025: 1,82 trilyon lira
2026: 1,82 trilyon lira
Milli gelirde hedefler
2023: 1,06 trilyon dolar
2024: 1,1 trilyon dolar
2025: 1,2 trilyon dolar
2026: 1,3 trilyon dolar
Cari işlemler
2023: 42,5 milyar dolar
2024: 34,7 milyar dolar
2025: 31,7 milyar dolar
2026: 30 milyar dolar
Yıllık dolar tahminleri
2023: 23,9
2024: 36,8
2025: 43,9
2026: 47,8
İhracat hedefleri
2023: 255 milyar dolar
2024: 267 milyar dolar
2025: 283,6 milyar dolar
2026: 302,2 milyar dolar
İthalatta 3 yıllık hedef
2023: 367 milyar dolar
2024: 372,8 milyar dolar
2025: 388,9 milyar dolar
2026: 414 milyar dolar
Turizm gelirlerinde hedefler
2023: 55,6 milyar dolar
2024: 59,6 milyar dolar
2025: 64,7 milyar dolar
2026: 71,3 milyar dolar
“İstişare ve ortak akıl bizim temel düsturumuz”
Cevdet Yılmaz’ın sunumundan satır başları ise şu şekilde:
“Tüm Bakanlıklarımıza, tüm kurumlarımıza ve emeği geçen tüm arkadaşlarımıza şükranlarımı sunuyorum. Bu süreç Sayın Cumhurbaşkanımızın imzasıyla, Resmi Gazete’de yayımlanması ile son buldu.
İstişare ve ortak akıl bizim temel düsturumuz. Orta vadeli programda da buna dayalı bir çalışma yaptığımızı ifade edebilirim.
Özel ihtisas komisyonlarından gelen çalışmaları da yansıttık. Dolayısıyla geniş istişarelerin sonucunda bunların çıkartıldığını ifade edebilirim. Bütün sektörlerle istişareler yaparak bu planımızı, programımızı hazırladık.
Öncelikle, gerek ülkemizin gerekse dünyanın yaşadığı en büyük afetlerden bir tanesi olan deprem afetinin yaralarını saracağız.
Makro ekonomik ve finansal istikrarı sağlamak ve orta vadede tek haneli enflasyonla ülkemizi yeniden tanıştırmak.
“Büyümeyi ve istihdamı asla ihmal etmeyeceğiz”
Bunu yaparken, büyümeyi ve istihdamı asla ihmal etmeyeceğiz. Yatırım, istihdam, üretim ve ihracat perspektifi ile devam edeceğiz. Tüm bunları insana hizmet ve toplumun refahını artırmak için yapıyoruz. Sosyal adalet ve refah da programın temellerinde.
İhracatın bu yıl 255 milyar, 2026’da 320 milyar dolara ulaşmasını bekliyoruz. Cari açığın -2’ler civarında gerçekleşmesini bekliyoruz. Yurt içi tasarruflarımızı artıracağız. 1,6 puan artış göstereceğini tahmin ediyoruz. Yıl sonunda cari işlemler açığının 4 milyar dolar olmasını bekliyoruz.
“Bütçe açığı kademeli bir şekilde düşecek”
2023’te depreme ayırdığımız bütçe 762 milyar TL. 2024’te 1 trilyon 62 milyar TL. 3 trilyona yakın kaynağın afetin yaralarını sarmak için kullanılacağını ifade etmek isteriz. 2023 yıl sonunda bütçe dengesinin 1,63 trilyon TL açık vermesini bekliyoruz.
2023 yıl sonunda faiz dışı bütçe dengesinin 966,8 milyar TL açık vermesini bekliyoruz. Gelirlerimizde bir miktar artış öngörüyoruz. Gelirlerimizin milli gelire olan oranı 20,6’ya ulaşmış olacak. Bütçe açığı kademeli bir şekilde düşecek.
AB tanımlı borç stokunu da verdik. Türkiye bu açıdan dünyadaki en iyi ülkelerden biri. İyi ki böyle bir yapımız var, böyle değil borçlu yapıyla afete yakalansaydık bu çalışmaları gerçekleştiremezdik. Sağlam zemin afet konusunda da rahat şekilde vatandaşların yaralarını sarmamızı sağladı.
Yapısal reformları arz etmek istiyorum.
Reform başlıklarımız; Büyüme ve Ticaret, Beşeri Sermaye ve İstihdam, Kamu Maliyesi, Afet Yönetimi, İş ve Yatırım Ortamını İyileştirme, Fiyat İstikrarı ve Finansal İstikrar, Yeşil ve Dijital Dönüşüm. 7 öncelikli yapısal alanı tarif ettik.
“Bizim temel hedefimiz insanımıza hizmet, temeli de insan”
Lojistik imkanları geliştireceğiz, madencilik gibi alanlarda önemli değişimler ve dönüşümlere imza atacağız. Bizim temel hedefimiz insanımıza hizmet, temeli de insan. İnsana yapılan yatırım sosyal refahı artırıyor, beşeri kanaldan ekonomiyi güçlendiriyor. Gençlere ve kadınlara yönelik politikaları odaklayacağımızı söyleyebilirim.
Enflasyon mücadele devam ederken finans piyasalarındaki reformlarla finans piyasalarını geliştirmeye devam edeceğiz. Emeklilik sistemleriyle ilgili yenilikler düşünüyoruz.
Afet yönetimi konusunda kentsel dönüşümün hızlandırılmasına, yeni modellerden afet sigortalarının geliştirilmesi konusunda çeşitli başlıklarımız var.”