Reçetesiz de satılan antidepresanların kullanımı dünyada olduğu gibi Türkiye’de oldukça yaygın. Antidepresan yan etkileri konusunda yeni bir çalışma yapıldı. Buna göre yan etkilerin yüzde 75’i kadınlarda görülüyor. Ayrıca antidepresan kullanan 100 kişiden 43’ünde yan etki ortaya çıkıyor. Prof. Dr. Coşkun Usta araştırma sonucunu açıklarken “Gördüğümüz tablo ilginçti” deyip yan etkileri detaylandırdı.
Prof. Dr. Coşkun Usta’nın ‘antidepresanın yan etkileri’ konulu çalışmasında ortaya çıkan sonuçlara göre kontrolsüz kullanılan antidepresan intihara sürükleyebiliyor. Usta, “İşin ilginç yanı böyle bir ilaç hala reçetesiz satılabiliyor” deyip bu ilaçların reçetesiz satılmaması yönünde çağrıda bulundu.
‘ANTİDEPRESANIN YAN ETKİLERİ NELERDİR’ SORUSUNA YANIT ARADI
Akdeniz Üniversitesi (AÜ) Tıp Fakültesi’nden Prof. Dr. Coşkun Usta, majör depresif bozukluk gibi bazı duygudurum bozukluklarını, anksiyete bozukluklarını ve kronik ağrı durumlarını tedavi etmek için kullanılan antidepresanların yan etkileriyle ilgili bir çalışma yaptı. Kentteki özel hastaneler başta olmak üzere 200 kişiyi seçerek izlemeye alan Prof. Dr. Usta ve ekibi, yan etkilere yönelik çalışmayı tamamladı.
EN ÇOK KADINLARDA YAN ETKİ GÖRÜLÜYOR
Çalışma sonunda reçetesiz de satılan antidepresanların yan etkilerinin yüzde 75’inin kadınlarda görüldüğü ve 100 kişiden 43’ünde yan etki görüldüğü saptandı.
“ASLA REÇETESİZ SATILMAMASI LAZIM”
Prof. Dr. Coşkun Usta, antidepresan ilaçların basit ilaçlar olmadığını söyledi. Bu ilaçların sadece beyni değil, tüm vücudu etkileyecek nitelikte bir ilaç olduğunu kaydeden Prof. Dr. Usta, “İşin ilginç yanı böyle bir ilaç hala reçetesiz satılabiliyor. Değişik yan etkilere sahip bu türden ilaçların asla reçetesiz satılmaması lazım. Çok yaygın kullanılıyor” ifadelerini kullandı.
DÜNYADA DA ÇOK YAYGIN
Antidepresan ilaçların bilinenin aksine yalnızca depresyon durumunda kullanılmadığını, yeme bozuklukları, uzun süreli kronik ağrılar ve anksiyete tedavilerinde de kullanıldığını belirten Prof. Dr. Usta, “Dünyada 250 milyon yani ABD nüfusu kadar depresif insan var. Buna anksiyete, yeme bozukluğu, kronik ağrılı hastaları dahil edince dünyada çok yaygın kullanılan bir ilaç olduğunu söyleyebiliriz” diye konuştu.
İLACI KULLANANLARIN YÜZDE 43’ÜNDE YAN ETKİ
Çok sık kullanılan antidepresan ilaçlarının kullanım durumuna ilişkin çalışma yaptıklarını ifade eden Prof. Dr. Coşkun Usta, “İlacın yan etkisinin ortaya çıkmasında yaş grubu, cinsiyet, beslenme durumu gibi çok farklı faktörler var. Sizde görülen bir yan etki bende görülmeyebilir. 200’ün üzerinde hasta üzerinde çalışıldı. Toronto ölçeğinde belirledik. 100 hasta kullandıysa bu ilacı 43’ünde yan etki ortaya çıktı. Ne kadar sıklıkla görüldüğüne de baktık, bu yan etkilerin. Gördüğümüz tablo ilginçti. Yüzde 50’sinde beyin, yüzde 30’unda sindirim sistemi, yüzde 15’inde cinsel işlev problemleri ortaya çıkıyor. Yan etkilerin yüzde 75’i kadınlarda ortaya çıkıyor” dedi.
Yapılan testler sonucunda en önemli yan etkilerden birinin de uyku bozukluğu olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Usta, “Uykuyu azalttığı gibi artırabiliyor da. Baş ağrıları, bulantılar, kusmalar ortaya çıkabiliyor. Sıklığa bakınca da yan etkilerin görüldüğü kitlenin yüzde 8’inde şiddetli olduğunu gördük” ifadelerini kullandı.
SEROTONİN DÜZEYİNİN ARTIŞI TEHLİKELİ OLABİLİYOR
Prof. Dr. Usta, antidepresan ilaçların beyindeki mutluluk hormonu olan serotonin seviyesini artırdığını ve beyin aktivitelerinde farklılıklar görüldüğünü söyledi. Bu durumun beklenmedik sonuçlara yol açabileceğini de belirten Prof. Dr. Coşkun Usta, “Siz bu hormonu kontrolsüzce artırınca çok önemli bir riskle karşılaşıyorsunuz. Bunun düzeyini fazla artırırsak ‘mani’ dediğimiz durum tetiklenir. Durup dururken bir neşe hali, girişken, durduk yere kahkaha atanlar. İntihar etme eğiliminde bir artış görülebilir. Bu ilaçların bir kesimde intihara meyli artırdığı ortaya çıktı” diye konuştu.
